کسانی که با فرمت‌های مختلف تصاویر آشنایی بیشتری دارند، حتما با واژگانی مانند پیکسل (بیت‌مپ) و وکتور (بردار) روبرو شده‌اند.
هر دو کوچکترین اجزاء تشکیل دهنده یک تصویر هستند. اما تفاوت این دو در چیست؟ چه برتری و کاستی‌هایی دارند؟ در کدام کارهای گرافیکی این دو مزیت بالاتری نشان می دهند؟
ما در این مقاله تصاویر پیکسلی و وکتوری را به شما معرفی و با هم مقایسه خواهیم کرد.
همه ما به نوعی تجربه کار با این نوع از تصاویر رو داشتیم به عنوان مثال زمانی که به کمک دوربین دیجیتال و یا دوربین موبایل تصویری رو ثبت میکنید این تصویر از نوع پیکسلی و نقش بیتی ذخیر میشه . کیفیت تصاویر نقش بیتی وابسته به مقدار رزولوشن اونا هست به این معنی که هر چه قدر تعداد پیکسل ها در واحد طول و عرض بیشتر باشه در نتیجه کیفیت تصاویر هم به همون اندازه بالا میره . تصاویر نقش بیتی تصاویر هستند که به صورت حقیقی تمام جزئیات رو نمایش میدن اما در مقابل تصاویر وکتور این چنین نیستن
به تصاویر پیکسلی اصطلاحا تصاویر شترنچی و یا ( Raster ) هم گفته میشه ، مشهور ترین نرم افزاری که میشه باهاش این دست از تصاویر رو تولید و یا ویرایش کرد نرم افزار محبوب و بی نظیر ادوبی فتوشاپ هست البته نرم افزار های دیگه ای هم وجود داره مثل نرم افزار پیش فرض ویندوز یعنی Paint 🙂 و نرم افزار Free Hand که هیچ کدوم امکانات فتوشاپ رو ندارن
تصاویر پیکسلی:
نام پیکسل ترکیبی از دو واژه انگلیسی “picture” و “element” هست . پیکسل به چیدمانی از نقاط مربعی شکلی گفته می شه که یک تصویر را تشکیل میدن . هر کدوم از این نقاط دارای یک رنگ خاص هستن و با قرار گرفتن تعداد زیادی از اون ها در کنار هم تصویری با کیفیت بالا به دست می آید.
این نقاط بسیار کوچک هستن و تنها با بزرگ نمایی تصویر، قادر به دیدن پیکسل ها خواهید بود. البته این را در نظر داشته باشین که در حالت بزرگ نمایی تنها ابعاد ظاهری تصویر تغییر می کند ولی رزولوشن (قدرت تفکیک پذیری تصویر) ثابت باقی می‌ماند. رزولوشن را با dpi نشون میدن .
وقتی یک تصویر رو دو برابر بزرگ می کنیم ، پیکسل‌ها هم به اندازه دو برابر بزرگ می‌شوند. در این حالت تعداد نقاط در هر اینچ نصف می‌شود. هرچه تصویر را بزرگتر کنید، پیکسل‌ها بیشتر به چشم می‌آیند، تصویر جزئیات خود را از دست می‌دهد و لبه های آن دندانه دار می شوند.
در اینجا بزرگترین کاستی تصاویر پیکسلی آشکار می‌شود. در تصاویر پیکسلی نمی‌توان بدون کاهش کیفیت تصاویر، اندازه تصویر را بزرگ تر کنیم. از طرف دیگر هرچه فایل ما بزرگتر و کیفیت آن بهتر باشد، حجم فایل بالاتر خواهد بودر ارسال ایمیل با مشکد. این موضوع ما را ل بزرگی روبرو می‌کند. البته تصاویر پیکسلی برتری‌های زیادی هم دارند .
شما می‌توانید با جزئیات بسیار زیادی تصویر خود را نمایش دهید، که البته این موضوع به بالا بودن رزولوشن تصویرشما نیز بستگی دارد. در هنگام کار با تصاویر بیت‌مپ شما قادر هستید بر روی هر پیکسل جداگانه کار کنید و گستره رنگ زیادی ایجاد کنید.
در زمینه کار با تصاویر پیکسلی، فرمت‌های گسترده‌ای وجود دارند که قابل ویرایش در اکثر نرم افزارهای گرافیکی رایج می‌باشد.
از شناخته شده ترین فرمت ها می توان به موارد زیر اشاره کرد.
TIF، JPG، BMP، PNG، PSD، GIF
شناخته شده‌ترین نرم‌افزارهای کاربردی در این زمینه:
Photoshop, Photo Paint
گرافیک های وکتوری(برداری)
واژه وکتور را احتمالا خیلی از شما در کلاس ریاضیات شنیده اید. در گرافیک وکتوری (برداری) تصویر در قالب مجموعه ای از مشخصات هندسی مانند نقاط، خطوط، منحنی ها، دایره ها و چند ضلعی ها ذخیره می شود. در گرافیک وکتوری برخلاف گرافیک پیکسلی که در آن تصویر به صورت مجموعه ای از پیکسل ها ذخیره می شود و رنگ هر پیکسل به طور جداگانه ذخیره می شود، از خطوط و منحنی هایی به نام بردار تشکیل شده اند که در آن اطلاعات راجع به رنگ و سایز به صورت ریاضی تعریف می شوند.
اجزای این تصاویر را می توان بدون از دست دادن کیفیت به راحتی جا به جا کرد و تغییر اندازه داد. این تصاویر مستقل از رزولوشن هستند و شما می‌توانید آنها را بزرگ و کوچک کنید و در هر رزولوشنی بدون از دست دادن جزئیات و وضوح تصویر، آنها را چاپ کنید.
به عنوان مثال این روش در طراحی لوگو و نماد خیلی مورد استفاده قرار می گیرد.
البته این را در نظر داشته باشید که در این روش از طراحی، فقط تصاویری با جزئیات کمتری در مقایسه با پیکسل می توان به دست آورد و افکت های تصویری مانند سایه و انعکاس باید با اضافه کردن اجزا تصویری جداگانه مجددا طراحی شوند. فرمت هایی که در اختیار شما هستند معمولا نرم افزارهای مخصوصی احتیاج دارند. به عنوان مثال می توان از Adobe Illustrator نام برد.
فرمت ها: EPS، AI، CDR، WMF، PDF
از Adobe Illustrator، Corel Draw و Macromedia Freehand نیز می توان به عنوان شناخته شده ترین نرم افزارهای گرافیکی نام برد.
تفاوت بین این دو نوع تصویر:
1- تصاویر Bitmap در کامپیوتر به صورت پیكسل-پیكسل ذخیره می‌شوند یعنی هر عكس به تعدادی قسمت کوچک به نام پیكسل تقسیم می‌شود و اطلاعات هر پیكسل ذخیره می‌شود، اما تصاویر Vector با استفاده از معادلات ریاضی رسم می‌شوند. (به طور مثال در برنامه‌نویسی با توابع مربوط به رسم خط بگوییم از نقطه 3و3 تا 10و10 یک خط رسم شود)
2- از آنجا كه در Bitmap اطلاعات هر پیكسل ذخیره می‌شود حجم این نوع فایل‌ها بسیار حجیم‌تر از فایل‌های Vector است.
3- از آنجا كه Vector بر اساس فرمول هر بار نقاشی می‌شود و بستگی به پیكسل ندارد با بزرگتر كردن عكس، كیفیت آنها هیچ تغییری نمی‌كند. اما با بزرگتر شدن تصاویر نوع Bitmap كیفیت آنها كاهش می‌یابد و در اصطلاح گفته می‌شود تصویر Pixelate می‌شود.
4- تصاویر Bitmap معمولاً از طریق دستگاهی به نام Scanner یا دوربین دیجیتال از حالت آنالوگ به حالت دیجیتال تبدیل می‌شوند پس معمولاً تصاویری طبیعی و واقعی (real) هستند اما تصاویر Vector توسط كامپیوتر ایجاد شده‌اند و هر چند ممكن است بسیار شبیه به تصویر واقعی باشند اما واقعی و طبیعی نیستند. تصاویر Vector معمولاً برای طراحی كارتون به كار می‌رود
چگونه تصاویر پیکسلی را به برداری تبدیل کنیم؟
بعضی مواقع نیاز می‌شود که یک عکس پیکسلی را به وکتور تبدیل کنید. به طور مثال می‌خواهید از آرم دانشگاه‌تان در یک عکس یا پروژه استفاده کنید اما فقط یک نمونه‌ی کوچک از آن دارید که در صورت بزرگ کردن کیفیتی برای آن باقی نمی‌ماند! بهترین راه این است که آن را به وکتور تبدیل کنید و حالا قابلیت بزرگتر کردن خواهید داشت. ولی چگونه؟
خیلی راحت با نرم‌افزار Vector Magic می‌توانید این کار را انجام دهید. به این ترتیب که تصویر پیکسلی خود را در نرم‌افزار وارد کرده و طی مراحلی ساده، در انتها تصویر برداری تحویل بگیرید!
توجه : این که از کدوم دسته از تصاویر و با چه فرمتی استفاده کنید بستگی به کار و هدف شما داره . برای مثال زمانی که قراره یک طرح رو به صورت مهر در بیارید و یا به عنوان آیکن استفاده کنید بهتره که از تصاویر برداری بهره بگیرید و زمانی که قصد دارید تصویری رو به عنوان عکس پس زمینه قرار بدید باید از تصاویر نقش بیتی استفاده کنید
امیدوارم که این مطلب براتون مفید واقع بشه ، سپاس از همراهی شما دوستان عزیز
